Alles behalve CO2

(English version here)

 

Wanneer ik mijn vrouw vraag wat voor soort thee ze wil, is het antwoord vaak “als het maar geen groene thee is”. Een eerlijke “scepticus” zou de vraag wat de oorzaak is van de huidige opwarming beantwoorden met “als het maar niet CO2 is”. Dat lijkt in ieder geval de rode draad in hun redenering te zijn. Of je van groene thee houd is een kwestie van smaak, maar in hoeverre CO2 aan klimaatverandering bijdraagt is een kwestie van wetenschap.

 

Sceptische houding

Een sceptische houding is belangrijk voor wetenschap. De wetenschappelijke bewijsvoering moet tenslotte de toets der kritiek kunnen doorstaan. Aan de andere kant, het continue in twijfel te trekken van zaken die al lang een hoge mate van zekerheid hebben bereikt, is niet altijd nuttig. Zeker niet als daarbij wetenschappelijke bochten worden afgesneden (bv het selectief gebruiken en weglaten van observaties, het terzijde leggen van basis natuurkunde, logische fouten in redeneringen). Mensen die dat wel doen noem ik “sceptici”. Tussen aanhalingstekens, omdat hun houding in feite niks met scepticisme te maken heeft. Normaal gesproken zijn ze totaal onkritisch t.o.v. theorieën die klimaatverandering door natuurlijke factoren proberen te verklaren. En vaak zijn ze volkomen irrationeel in het naast zich neer leggen van de vele aanwijzingen die duiden op een versterkt broeikaseffect en de menselijke hand daarin. Het is daarom niet verwonderlijk dat er een hoop andere namen in omloop zijn (meest in het Engels) om deze “sceptici” beter te beschrijven. Maar in de publieke discussie worden ze nog altijd “sceptici” genoemd, en daarom gebruik ik die term ook.

 

Wetenschappelijke “sceptici”

Er is natuurlijk een groot grijs gebied. Iemand die kritisch is t.o.v. bepaalde aspecten van klimaatwetenschap kan er juist een belangrijke bijdrage aan geven. Zo lang ze maar wetenschappelijk correct werken en niet in een “alles behalve CO2” houding springen. Sommige wetenschappers die vroeger sceptisch waren, zijn nu “sceptisch” geworden, en hun wetenschappelijke mening lijkt onwrikbaar, niet in het minst beïnvloed door aanwijzingen voor het tegengestelde. Anderzijds zijn vele wetenschappers die vroeger sceptisch waren, intussen overtuigd geraakt door de opeenstapeling van aanwijzingen voor menselijke invloed op het klimaat. En natuurlijk zijn er ook nog wetenschappers die oprecht sceptisch zijn. Maar die zijn minstens net zo zeldzaam als de “sceptici”.

 

Ideologische “sceptici”

Er zijn een aantal luidruchtige “sceptici”, die niet in het minst geïnteresseerd lijken te zijn in het bijdragen aan wetenschappelijke kennis, maar des te meer in het promoten van een politieke agenda. Zij verdraaien en misbruiken de wetenschap om het te gebruiken als argument om niks te doen. Vaak zijn ze aan rechtse denktanks (meest in de VS) gelieerd, en sommigen van hen waren ook al betrokken bij de campagnes om twijfel te zaaien over de gezondheidseffecten van roken een paar decennia geleden. Die natuurlijk bedoeld waren om de politieke besluitvorming over maatregelen tegen roken te beïnvloeden. Elke publieke uiting over klimaatverandering wordt verbonden aan het propageren van een laissez faire politiek op het gebied van energie. Het lijkt er sterk op dat hun mening over klimaatwetenschap gestuurd wordt door hun politieke mening, i.p.v. andersom.

 

Jammergenoeg zijn ze heel succesvol geweest in het vertragen van zinvolle regelgeving, ondanks hun relatief kleine aantal. Hun starre “allesbehalve CO2” houding heeft hen irrelevant gemaakt voor de wetenschappelijke discussie. Maar toch blijven we van ze horen via de media, die hen een podium geven om hun disinformatie te verspreiden, alsof ze iets zinnigs te zeggen hebben over klimaatwetenschap. Zou het niet beter zijn als de berichtgeving over wetenschap een afspiegeling zou zijn van de wetenschappelijke kennis? Zou het zinvol zijn om nog steeds te lezen en te horen dat er geen oorzakelijk verband is tussen roken en gezondheid (al zijn er legio aanwijzingen voor het tegengestelde)?

 

De ideologische “sceptici” spelen vals. Ze zouden hun politieke mening met hun echte redenen moeten staven, niet met pseudo-wetenschappelijke onzin. Als er geen broeikaseffect zou zijn, was er geen leven op aarde. Deal with it.

Tags: media, sceptici